Yoga is een levensfilosofie en stopt niet op het moment, wanneer je je mat afstapt. In de yogafilosofie kun je elk moment weer opnieuw leren, zolang je blijft kijken naar je eigen verantwoordelijkheid in elke situatie. Hierin ben je eigenlijk nooit uitgeleerd. En dat is nou juist ook zo leuk!
Het woord Yoga betekent verbinding. Het gaat om de verbinding tussen lichaam, geest en ziel. Iets wat ik zelf een heel interessant gegeven vind. In het westen zien we ons lichaam vaak als een los onderdeel. Dit zie je ook heel erg terug in de geneeskunde waar alle organen en lichaamsdelen los van elkaar worden bekeken. Ga je verder naar het Oosten wordt het lichaam veel meer als een geheel gezien en benaderd. Ook bij ziekten. Lichaam beïnvloedt geest en geest beïnvloedt ons lichaam. Een makkelijk voorbeeld is dat wanneer je zenuwachtig bent, je meerdere keren naar het toilet moet. Of neem blozen. Je kunt in je hoofd denken dat er niets is om je voor te ‘schamen’, maar er gebeurt iets en het rood staat op je wangen. Toch is er een verschuiving in bewustwording aan de gang. We worden steeds bewuster. We zijn zo veel meer dan alleen ons fysieke lichaam. De yogafilosofie leert je o.a. om te luisteren naar jouw unieke lichaam. Om niet te vergelijken met anderen, maar om uit te gaan van wat goed is voor jou. Om te zijn en te leven naar wie jij werkelijk bent, los van bijvoorbeeld geconditioneerde en aangeleerde patronen.
Zo zijn de houdingen (asanas) maar een achtste deel van de filosofie. Tijdens deze houdingen gaat het er in eerste instantie ook om, bewust bezig te zijn met wat je voelt in je lichaam. Doordat je in yoga de tijd neemt in de houdingen, word je heel bewust van wat er gebeurt in je lichaam. Daarbij gaat het ook niet om competitie of prestatie.
Hoe meer je je bewust wordt van je lichaam, hoe groter het zelfbewustzijn wordt. Hierdoor leer je signalen van je lichaam steeds eerder herkennen. Een belangrijk instrument tijdens de yoga is de ademhaling (pranayama). De ademhaling is onze levensenergie. We hebben het nodig om te leven. Onze ademhaling staat in verbinding met ons zenuwstelsel. Een rustige ademhaling heeft een positieve invloed op ons zenuwstelsel wat invloed heeft op ons gehele functioneren!
Maar yoga gaat dus veel verder dan de yogamat. De yama’s en de niyama’s zijn een belangrijk onderdeel van de yogafilosifie. Iedereen kan hier op zijn eigen manier invulling aangeven en hier op reflecteren. Door er alleen al bij stil te staan, maakt het dat we bewuster in het leven gaan staan. Het laat ons nadenken over hoe we met onszelf en anderen omgaan.
Yama’s (de omgang met anderen):
- Ahimsa (geweldloosheid): Wat in houdt dat je geweldloos bent in woorden, daden en gedachten.
- Satya (waarheidslievendheid): Oprechtheid. Eerlijkheid naar jezelf en anderen.
- Asteya (niet stelen): Niet in daad, maar ook niet in woord, gedachten of bijvoorbeeld tijd. Er is van alles genoeg als je in harmonie leeft met de wet van geven en nemen.
- Brahmacharya (onthouding/soberheid): Is het gewone goed genoeg voor je? Matigheid. Op zowel het gebied van sex, maar ook bijvoorbeeld eten en drinken. Ben je zuinig met je energie?
- Aparigraha (begeerteloosheid): Ben je materialistisch ingesteld? Kun je je dierbaren loslaten?
Niyama’s (zelfontwikkeling):
- Shaucha (zuiverheid)– Je zorgt goed voor je lichaam en geest door deze schoon en puur te houden.
- Santosha (tevredenheid)– Tevredenheid met dat wat er is.
- Tapas (Zelfdiscipine)– Oefening in evenwichtigheid vanuit inzicht. Geen last is te zwaar. Maak je van tegenslagen iets positiefs?
- Svadhyaya (zelfstudie)– Staat voor zelfreflectie en zelfbewustzijn. Waarnemer worden, eerlijk naar jezelf zijn.
- Ishvarapraņidhana (overgave)– Neem je de tijd om te beseffen dat er meer is dan jijzelf? Kun je de controle loslaten? Overgave aan een hoge principe wat leidt tot een krachtige innerlijke staat.
De andere stappen van de yogafilosofie en het achtvoudige pad zijn: Pratyahara (zintuigbeheersing), Dharana (concentratie), Dhyana (meditatie) en Samadhi (verlichting).
Het gaat er niet om dat je de leefregels letterlijk aanhoudt. Maar uiteindelijk word je je steeds meer bewust van je eigen keuzes. Het zijn acht adviezen om een einde te maken aan storende factoren in de geest en om tot een eerlijk en bevredigend leven te komen, zonder te hunkeren naar verleden of de toekomst.
Yoga is hierin voor mij een vorm van bewustzijn en reflectie. Bewust leven. Balansen. Uitgaan van mijn lichaam. Stoppen met vergelijken hoe een ander leeft of wat een ander lichamelijk kan. Het heeft me geleerd meer open te staan naar mijzelf, en vanuit daar ook naar anderen. Ik geloof dat we zelf onze mindset en beleving kunnen creëren en dat energieën elkaar aantrekken.
Ook leert het me, en heeft het me geleerd, om mezelf en situaties meer te aanvaarden. Dat niet altijd alles meer en beter moet of perfect hoeft te zijn. Wat niet wil zeggen dat ik geen doelen meer kan stellen of wensen heb voor in de toekomst, maar ik geniet ook van de reis er naar toe. En hierin kan ik makkelijker bijstellen wanneer het anders loopt. Ik sta mezelf toe om fouten te maken, hier kan ik van leren. Sinds ik mezelf toesta om niet perfect te zijn, is er ook veel meer verdraagzaamheid gekomen naar anderen. We bewandelen allemaal een pad, op ons eigen manier, in ons eigen tempo.
Uiteindelijk leidt het tot steeds meer ontplooiing, waarin je steeds meer in het NU gaat leven vanuit jouw ware zelf en eigen essentie.